ابزارهای تحلیل تکنیکال برای فهمیدن بهتر روندهای بازار کاربرد زیادی دارند و در این میان، نمودارهای شمعی یا کندل استیک از محبوب‌ترین انواع نمودارها هستند. هر کندل از یک بدنه و دو سایه تشکیل شده و زمانی که قیمت آغاز و پایان معامله در یک دوره مشخص تقریباً برابر باشد، الگوی دوجی شکل می‌گیرد.
الگوهای ستاره صبحگاهی و ستاره شامگاهی دو الگوی بازگشتی مهم در تحلیل تکنیکال هستند. هر دوی این الگوها از سه کندل تشکیل می‌شوند که کندل میانی آن‌ها یک دوجی است. الگوی ستاره صبحگاهی در انتهای روند کاهشی و ستاره شامگاهی در پایان روند افزایشی ظاهر می‌شود. هر دو الگو می‌توانند نشان‌دهنده تغییر جهت احتمالی قیمت باشند. شناخت این الگوها و معیارهای تأیید آن‌ها به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا در بازار تصمیمات هوشمندانه‌تری بگیرند.
نمودار شمعی (کندل استیک) چیست؟
یکی از عوامل کلیدی در تحلیل بازار بورس، بررسی فشار خرید و فروش است. برای اینکه معامله‌گران بتوانند تصمیم‌گیری‌های به‌هنگام و درستی داشته باشند، توجه به علائم ارائه‌شده توسط نمودارهای شمعی (کندل استیک) ضروری است.
نمودارهای شمعی ابزاری مهم برای درک روانشناسی بازار و شناسایی الگوهای قیمتی هستند. هر کندل از سه بخش اصلی تشکیل شده: بدنه (Body)، سایه بالایی (Upper Shadow) و سایه پایینی (Lower Shadow).
در این نوع نمودارها، بدنه‌ی مثبت معمولاً به رنگ سبز یا سفید نمایش داده می‌شود؛ در حالی که بدنه‌ی منفی با رنگ قرمز یا مشکی مشخص می‌شود. البته رنگ‌بندی به نرم‌افزار مورد استفاده بستگی دارد.
به طور کلی، سایه بالایی هر کندل نشان‌دهنده وجود فشار فروش در بازار است و سایه پایینی آن بیانگر فشار خرید است.
الگوی کندل ستاره صبحگاهی (morning star)
الگوی کندل استیک ستاره صبحگاهی (Morning Star) یکی از الگوهای مهم در تحلیل تکنیکال است که پایان یک روند نزولی و شروع احتمالی یک روند صعودی را نشان می‌دهد. این الگو از سه کندل متوالی تشکیل شده و به معامله‌گران کمک می‌کند تا نقاط مناسب برای ورود به بازار را شناسایی کنند.
شناسایی کندل ستاره صبحگاهی
تشخیص الگوی ستاره صبحگاهی در نمودار قیمت، فراتر از شناسایی صرف سه کندل متوالی است. برای درک عمیق‌تر این الگو، باید عملکرد و رفتار قیمت را در روند پیش از تشکیل آن به‌خوبی بررسی کنیم.
برای شروع، لازم است ابتدا روند نزولی حاکم بر بازار و رسیدن قیمت به یک کف مشخص را تحلیل کنید. کندل بزرگ نزولی که در این مرحله تشکیل می‌شود، نشان‌دهنده ادامه فشار فروش است. در چنین وضعیتی، معامله‌گران فقط باید به دنبال موقعیت‌های کوتاه‌مدت باشند، زیرا هنوز هیچ نشانه‌ای از تغییر روند اصلی وجود ندارد.
پس از آن، کندل کوچک دوم (که ممکن است یک دوجی باشد) ظاهر می‌شود. این کندل نخستین هشدار را در مورد ضعف روند نزولی صادر می‌کند. در این مرحله، صعودی یا نزولی بودن کندل اهمیت چندانی ندارد؛ نکته اصلی، بلاتکلیفی و تعادل نسبی بین خریداران و فروشندگان در بازار است. در نهایت، با ظهور کندل بزرگ صعودی، اولین نشانه‌های جدی از افزایش فشار خرید و آغاز احتمالی یک روند صعودی جدید نمایان می‌شود.
سه کندل اصلی الگوی ستاره صبحگاهی
- کندل نزولی بزرگ: این الگو با یک کندل بزرگ و قرمز رنگ شروع می‌شود که نشان‌دهنده قدرت فروشندگان در بازار است و روند نزولی ادامه دارد.
- کندل میانی (فرفره یا دوجی): دومین کندل، یک کندل با بدنه کوچک است که می‌تواند به شکل فرفره یا دوجی باشد و نشان‌دهنده بلاتکلیفی و تعادل بین خریداران و فروشندگان است. رنگ این کندل اهمیتی ندارد و اغلب یک گپ قیمتی بین آن و کندل قبلی وجود دارد.
- کندل صعودی بزرگ: سومین کندل، یک کندل بزرگ و سبز رنگ است که قدرت خریداران را به بازار بازگردانده و تأییدکننده تغییر روند است. قیمت بسته شدن این کندل باید بالاتر از میانه کندل اول باشد تا اعتبار الگو بیشتر شود.
تعیین حد سود و ضرر در الگوی ستاره صبحگاهی
هنگام معامله با این الگو، تعیین نقاط حد ضرر و حد سود برای مدیریت ریسک اهمیت زیادی دارد. معمولاً، پایین‌ترین نقطه یا سایه کندل میانی به عنوان حد ضرر در نظر گرفته می‌شود. اگر قیمت به این نقطه برسد، الگو باطل می‌شود و باید از معامله خارج شد.
برای تعیین حد سود، معامله‌گران اغلب از سایه بالای کندل سوم استفاده می‌کنند، زیرا این نقطه می‌تواند مقاومت بالقوه‌ای برای قیمت باشد. همچنین با توجه به ماهیت این الگو، بهتر است معاملات در بازه‌های زمانی کوتاه‌مدت انجام شوند، چرا که این الگو نشانه‌ای از تغییر روند است، نه تأییدی قطعی برای آن.
الگوی کندل ستاره شامگاهی (evening star)
الگوی کندل ستاره شامگاهی، یک الگوی سه‌کندلی مهم است که در پایان یک حرکت صعودی شکل می‌گیرد و به معامله‌گران هشدار می‌دهد که احتمالاً روند بازار تغییر کرده و نزولی خواهد شد. این الگو از سه کندل با ساختار مشخص تشکیل شده است:
- کندل صعودی بزرگ: اولین کندل، یک کندل قدرتمند صعودی است که نشان از ادامه تسلط خریداران در بازار دارد.
- کندل با بدنه کوچک: کندل دوم، بدنه کوتاهی دارد که می‌تواند مثبت یا منفی باشد. این کندل نشان‌دهنده تردید و بلاتکلیفی در بازار است.
- کندل نزولی: سومین کندل، یک کندل نزولی بزرگ است که نشان از قدرت گرفتن فروشندگان و بازگشت روند دارد.
هنگامی که این الگو مشاهده می‌شود، قیمت سهام احتمالاً کاهش می‌یابد. بنابراین، بهتر است از ورود به موقعیت خرید خودداری کنیم. در بازارهایی که امکان معامله در هر دو جهت (بازارهای دوطرفه) وجود دارد، با شکل‌گیری این الگو می‌توان با اتخاذ موقعیت فروش از ریزش قیمت سود کسب کرد.
تنظیم حد سود و ضرر در الگوی ستاره شامگاهی
تعیین حد سود و ضرر به معامله‌گر کمک می‌کند تا ریسک خود را مدیریت کند. در الگوی ستاره شامگاهی:
- نقطه ورود به معامله فروش: معمولاً زیر کندل سوم (نزولی) است.
- حد ضرر (Stop Loss): بالای کندل دوم (کندل با بدنه کوچک) قرار داده می‌شود.
- حد سود: به اندازه طول روند صعودی قبل از تشکیل الگو، از نقطه فروش پایین‌تر در نظر گرفته می‌شود.
با توجه به سادگی این الگو، پس از بسته شدن کندل سوم می‌توان سفارش فروش را ثبت کرد و حد ضرر را تعیین نمود. این کار به معامله‌گران در گرفتن تصمیمات آگاهانه‌تر کمک می‌کند.
ویژگی‌های اصلی الگوی کندل ستاره شامگاهی
- فاصله کندل‌ها: اولین کندل (صعودی بزرگ) و کندل دوم (با بدنه کوچک) معمولاً با یک گپ قیمتی از هم فاصله دارند و بدنه‌شان همپوشانی ندارد.
- ابهام بازار: کندل دوم نشان‌دهنده عدم تصمیم‌گیری در بازار است؛ رنگ این کندل اهمیتی ندارد.
- تأیید روند نزولی: کندل سوم باید نزولی باشد و پایین‌تر از کندل دوم بسته شود.
- قدرت روند نزولی: قیمت پایانی کندل سوم باید از نقطه میانی کندل اول پایین‌تر باشد.
این الگو به همراه الگوی ستاره صبحگاهی، ابزارهای کلیدی در تحلیل تکنیکال هستند که با ارائه هشدارهای به موقع، به معامله‌گران کمک می‌کنند تا تغییرات احتمالی بازار را پیش‌بینی کرده و استراتژی‌های معاملاتی خود را بهینه کنند. ترکیب این الگوها با سایر ابزارهای تحلیلی می‌تواند دقت پیش‌بینی‌ها را به شکل چشمگیری افزایش دهد.
تفاوت الگوی ستاره صبحگاهی و شامگاهی
یکی از بارزترین تفاوت‌های بین الگوهای ستاره صبحگاهی و ستاره شامگاهی، شکل و رنگ کندل‌هاست. این الگوها همچنین از نظر محل شکل‌گیری با یکدیگر فرق دارند. الگوی ستاره صبحگاهی معمولاً در پایان یک روند نزولی ظاهر می‌شود، در حالی که الگوی ستاره شامگاهی در انتهای یک روند صعودی تشکیل می‌شود.
شباهت‌های دو الگوی ستاره صبحگاهی و شامگاهی
این دو الگو شباهت‌هایی نیز دارند. هر دو از سه کندل تشکیل شده‌اند و هر دو جزو الگوهای بازگشتی به حساب می‌آیند که نشان‌دهنده تغییر جهت احتمالی روند بازار هستند.
تفاوت الگوی ستاره شامگاهی و الگوی ستاره دوجی شامگاهی
الگوی ستاره دوجی شامگاهی با الگوی ستاره شامگاهی عادی تفاوت دارد. در این الگو، کندل میانی به جای بدنه کوچک، یک کندل دوجی است؛ به این معنی که قیمت باز شدن و بسته شدن کندل دوم یکسان است.
زمانی که در یک روند صعودی، الگوی ستاره دوجی شکل می‌گیرد، احتمال تشکیل سقف قیمتی وجود دارد. البته اگر کندل بعدی، یک کندل سفید با گپ قیمتی به سمت بالا باشد، اعتبار این هشدار برگشت روند کاهش پیدا می‌کند.
در روند نزولی، پس از یک کندل سیاه بزرگ و سپس کندل دوجی، زمانی می‌توانیم به برگشت روند امیدوار باشیم که یک کندل سفید بزرگ، بخش قابل توجهی از کندل سیاه اول را پوشش دهد.
این الگو را ستاره دوجی صبحگاهی می‌نامند. این الگوی سه کندلی، یک ناحیه حمایتی مهم محسوب می‌شود. در یک روند نزولی، اگر پس از کندل سیاه، یک ستاره دوجی تشکیل شود و کندل بعدی با گپ به سمت پایین حرکت کند، خاصیت هشداردهنده دوجی از بین می‌رود.
بنابراین، معامله‌گران توصیه می‌کنند برای تایید برگشت روند، تا تشکیل یک یا دو کندل بعد از الگوی دوجی صبر کنید.
متاویو: دستیار هوشمند شما در بازار بورس ایران
دنیای پرتلاطم بورس فرصت‌های بی‌شماری برای سودآوری دارد؛ اما بررسی ده‌ها نماد و تحلیل لحظه‌ای بازار کاری زمان‌بر و دشوار است. برای همین، آرمان تدبیر با افتخار پلتفرم هوشمند متاویو را به شما معرفی می‌کند.
متاویو دستیاری قدرتمند است که به صورت خودکار تمامی نمادهای بازار سرمایه را زیر نظر می‌گیرد و با استفاده از الگوریتم‌های پیشرفته، نقاط ورود به معامله را شناسایی می‌کند. این پلتفرم با الگوریتم‌های اختصاصی خود، دقیق‌ترین سیگنال‌های خرید را در بازار بورس ایران به شما پیشنهاد می‌دهد.
یکی از قابلیت‌های کلیدی متاویو، تشخیص الگوهای مهمی مانند ستاره صبحگاهی است. این پلتفرم با شناسایی دقیق این الگو در نمودار قیمت، به شما کمک می‌کند تا در ابتدای یک روند صعودی، بهترین تصمیم را برای خرید بگیرید.
متاویو با تحلیل هوشمند خود، به شما کمک می‌کند تا از فرصت‌های ناب بازار استفاده کنید و با اطمینان بیشتری معامله کنید.
برای آشنایی بیشتر و استفاده از این پلتفرم هوشمند، به وب‌سایت متاویو مراجعه کنید.
جمع‌بندی:
ابزارهای تحلیل تکنیکال برای فهم بهتر روندهای بازار کاربردی هستند. در این میان، نمودارهای شمعی یا کندل استیک از محبوب‌ترین ابزارها محسوب می‌شوند. هر کندل از یک بدنه و دو سایه تشکیل شده است و زمانی که قیمت باز و بسته شدن تقریباً برابر باشند، الگوی دوجی شکل می‌گیرد.
الگوهای ستاره صبحگاهی و ستاره شامگاهی، هر دو از الگوهای بازگشتی مهم در تحلیل تکنیکال به شمار می‌روند. این الگوها از سه کندل تشکیل شده‌اند و کندل میانی آن‌ها معمولاً کوچک است که نشان از بلاتکلیفی بازار دارد.
- الگوی ستاره صبحگاهی: این الگو در انتهای یک روند نزولی ظاهر می‌شود و نشان‌دهنده احتمال شروع یک روند صعودی جدید است.
- الگوی ستاره شامگاهی: این الگو در پایان یک روند صعودی شکل می‌گیرد و هشداری برای شروع احتمالی یک روند نزولی است.
شناخت این الگوها و معیارهای تأیید آن‌ها به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا با مدیریت ریسک و تعیین حد سود و ضرر مناسب، تصمیمات هوشمندانه‌تری بگیرند. با این حال، بهتر است این الگوها را با سایر ابزارهای تحلیلی ترکیب کنید تا دقت پیش‌بینی خود را افزایش دهید.
برای دریافت مشاوره و آموزش تخصصی تحلیل تکنیکال، با کارشناسان آرمان تدبیر تماس بگیرید.
